صورت معاملات فصلی ماده 169 یک گزارش فصلی است که مؤدی موظف است تمام معاملاتی که در طی یک فصل داشته است را در آن ثبت کند. با ما همراه باشید در این مقاله به بررسی کامل صورت معاملات فصلی ماده 169 می‌پردازیم.
صورت معاملات فصلی ماده 169
طبق ماده 169 قانون مالیات‌های مستقیم اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع این قانون که حسب اعلام سازمان امور مالیاتی کشور موظف به ثبت‌نام در نظام مالیاتی می‌شوند، مکلفند برای انجام معاملات خود صورتحساب صادر و شماره اقتصادی خود و طرف معامله را در صورتحساب‌ها، قراردادها و سایر اسناد مشابه درج و فهرست معاملات خود را به سازمان مذکور ارائه کنند.
بنابراین قانون تمام اشخاص حقوقی اعم از دولتی و خصوصی و صاحبان مشاغل را موظف به ثبت نام در نظام مالیاتی کشور، دریافت کد اقتصادی و ارسال صورت معاملات فصلی ماده 169 کرده است.
از طرفی تمام معاملات آنها باید درقالب فاکتور رسمی ثبت شود. که این فاکتور رسمی شامل مشخصات کامل فروشنده (به همراه کد اقتصادی خود مودی)، مشخصات کامل خریدار (کد اقتصادی خریدار؛ در صورتی که شخص حقیقی بود کدملی)، فهرست کامل مشخصات و شرح معاملات شامل قیمت، تعداد و … باشد و تمامی اسناد مربوط به معاملات به سازمان امور مالیاتی ارائه شود.
در صورتی که طرف معاملات اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع این ماده، اشخاص حقیقی مصرف‌کننده نهائی کالا یا خدمات باشند درج شماره اقتصادی اشخاص مذکور الزامی نیست.
مصرف‌کننده نهائی شخص حقیقی است که کالاها و خدمات را متناسب با نیاز خود برای مصارف شخصی خریداری کند و از آن برای عرضه کالاها و خدمات به دیگران استفاده ننماید.
هدف سازمان امور مالیاتی از دریافت صورت معاملات فصلی ماده 169
طبق ماده 169 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم به منظور شفافیت فعالیت‌های اقتصادی و استقرار نظام یکپارچه اطلاعات مالیاتی، پایگاه اطلاعات هویتی، عملکردی و دارایی مودیان مالیاتی شامل مواردی نظیر اطلاعات مالی، پولی و اعتباری، معاملاتی، سرمایه‌ای و ملکی اشخاص حقیقی و حقوقی در سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد می‌شود.
وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی، شهرداری‌ها، موسسات وابسته به دولت و شهرداری‌ها، موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، نهادهای انقلاب اسلامی، بانکها و موسسات مالی و اعتباری، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و سایر اشخاص حقوقی اعم از دولتی و غیردولتی که اطلاعات مورد نیاز پایگاه فوق را در اختیار دارند و یا به نحوی موجبات تحصیل درآمد و دارایی برای اشخاص را فراهم می‌آورند، موظفند اطلاعات به شرح بسته‌های ذیل را در اختیار سازمان امور مالیاتی کشور قرار دهند.
الف ـ اطلاعات هویتی:
1ـ اطلاعات هویتی و مکانی اشخاص حقیقی و حقوقی
2ـ مجوزهای فعالیت اقتصادی و همچنین مجوزهای مربوط به انجام معاملات تجاری و عقد قراردادها
ب ـ اطلاعات معاملاتی اشخاص:
1ـ معاملات (خرید و فروش دارایی‌ها، کالاها و خدمات)
2ـ تجارت خارجی (واردات و صادرات کالاها و خدمات)
3ـ قراردادهای مربوط به انجام معاملات و فعالیت‌های تجاری
4ـ قراردادهای مربوط به انجام عملیات پیمانکاری و هرگونه خدمات
5ـ اطلاعات مربوط به خرید و فروش ارز و سکه طلا
6ـ اطلاعات انواع بیمه‌نامه‌های صادره و خسارت‌های پرداختی
7ـ بارنامه و صورت وضعیت حمل و نقل بار و مسافر
پ ـ اطلاعات مالی، پولی و اعتباری و سرمایه‌ای اشخاص:
1ـ جمع گردش سالانه (دوره مالی) نقل و انتقال سهام و سایر اوراق‌بهادار
2ـ جمع گردش و مانده سالانه (دوره مالی) انواع حسابهای بانکی
3ـ جمع گردش و مانده سالانه (دوره مالی) انواع سپرده‌ها و سود آنها
4ـ تسهیلات بانکی اعم از ارزی و ریالی در قالب کلیه عقود و همچنین کلیه تعهدات اعم از گشایش
اعتبار اسنادی و تنزیل اعتبار اسنادی، ضمانت‌ها و نظایر آن
ت ـ اطلاعات دارایی‌ها، اموال و املاک و همچنین نقل و انتقال آنها
ث ـ سایر اطلاعات فعالیت‌های اقتصادی که با پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیأت وزیران به موارد مزبور اضافه خواهد شد.
معافیت در ارسال فهرست معاملات فصلی
برخی مشاغل از ارسال گزارش‌های فصلی مستثنی هستند. این معافیت‌ها شامل موارد زیر است:
فروش کالا و خدمات به مصرف‌کننده نهایی
معامله با مشمولین ماده ۸۱ (شاغلین حوزه‌های کشاورزی، دام‌پروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبورعسل و …)
معامله‌های کوچک موضوع قانون برگزاری مناقصه‌ها (این مبلغ در سال ۱۴۰۱، یک میلیارد ریال برای معاملات کوچک است.)
خرید از فروشندگانی که ملزم به ثبت‌نام در نظام مالیاتی نیستند. (ارگان‌ها و نهادهای دولتی)
به جز این موارد، معافیت‌هایی نیز برای برخی از معامله‌های مودیان ذکر شده است که نیاز نیست این موارد در صورت معاملات فصلی ماده 169 آورده شود:
خریدوفروش و سود و کارمزد اوراق بهادار
خریدوفروش سهم‌الشراکه و حق‌تقدم سهام یا سهم‌الشرکه
سود و کارمزد جریمه‌های بانکها، صندوق تعاون، صندوق‌های حمایت از توسعه بخش کشاورزی، مؤسسه‌های اعتباری غیربانکی مجاز و صندوق‌های قرض‌الحسنه
حق عضویت اعضا مجامع حرفه‌ای احزاب و انجمن‌ها و تشکل‌های غیردولتی دارای مجوز از مراجع ذی‌صلاح
کمک‌ها جوایز و هدیه‌های بلاعوض
مبالغی پرداختی به دستگاه‌های اجرایی با عنوان جرائم و خسارات، انواع عوارض و مالیات (به جز مالیات و عوارض مالیات بر ارزش‌افزوده)، حق ثبت، حق تمبر، حقوق گمرکی و …
وجود پرداختی بابت حق شارژ و نگهداری ساختمان محل فعالیت و آبونمان‌های پرداختی
هزینه‌هایی دریافتی توسط شرکت به‌عنوان مال‌الاجاره
مهلت ارسال صورت معاملات فصلی
همان‌طور که از نام صورت معاملات فصلی ماده 169 مشخص است مؤدیان باید در پایان هر فصل و نهایتا تا 45 رو بعد از پایان هر فصل نسبت به ارسال صورت معاملات فصلی خود اقدام کنند. که برای فصل بهار هر سال از تاریخ 1 تیر ماه تا 15 مرداد، برای فصل تابستان از تاریخ 1 مهر تا 15 آبان ماه، برای فصل پاییز از 1 دی ماه تا 15 بهمن ماه و برای فصل زمستان از 1 فروردین ماه تا 15 اردیبهشت فرصت برای ارسال صورت معاملات فصلی ماده 169 دارند.
جرایم
عدم صدور صورتحساب یا عدم درج شماره اقتصادی خود و طرف معامله یا استفاده از شماره اقتصادی خود برای دیگران و یا استفاده از شماره اقتصادی دیگران برای معاملات خود، حسب مورد مشمول جریمه‌ای معادل دو درصد(2%) مبلغ مورد معامله می‌شود. همچنین عدم ارائه فهرست معاملات انجام شده به سازمان امور مالیاتی کشور از طریق روش‌هایی که تعیین می‌شود مشمول جریمه‌ای معادل یک درصد( 1%) معاملاتی که فهرست آنها ارائه نشده است، می‌باشد.
جمع‌بندی
تمام اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل به صورت فصلی تا نهایتا 45 روز بعد از پایان فصل باید صورت معاملات فصلی ماده 169 خود را به سازمان امور مالیاتی که در حال حاضر به شکل الکترونیکی انجام می‌شود تسلیم کنند. این امر با هدف شفافیت سیستم مالیاتی، بررسی و مطابقت با اظهارنامه مالیات ارزش افزوده و تهیه اظهار نامه عملکرد دقیق‌تر مؤدیان انجام می‌شود.
آرمان ارقام دقیق سپاهان یک شرکت حسابداری در آمل که با تیم حقوقی و حسابداری مجرب، خدمات تهیه و نتظیم صورت معاملات فصلی ماده 169 و همچنین مشاوره حضوری و تلفنی مالیاتی در اختیار شما عزیزان قرار می‌دهد.
مشاوره مالیاتی شامل راهکارهایی برای کاهش مالیات، گرفتن مفاصا حساب بیمه، رفع بدهی‌های مالیاتی و بهبود فرآیند سیستم مالیاتی از طریق قوانین مالیاتی، تنظیم لوایح مالیاتی و دفاعیه مالیاتی صورت می‌پذیرد.